Totalitaryzm jest obecny także w czasach obecnych, widzimy to zwłaszcza na przykładzie Rosji, która napadła niepodległą Ukrainę. Nowego znaczenia nabierają więc książki traktujące o realiach systemu totalitarnego, ukazującego jego bezsens oraz okrucieństwo. Jedną z najbardziej popularnych powieści antyutopijnych jest z pewnością “Rok 1984” autorstwa George’a Orwella. My chcemy Wam dziś przedstawić inną, równie wyśmienitą powieść poruszającą tę tematykę. Jest to mianowicie książka zatytułowana “Dół” autorstwa Andrieja Płatonowa.

Piękna idea legnie w gruzach

Książka zaczyna się całkiem przyjemnie. Oto bowiem grupa budowniczych ma za zadanie wybudować wspaniały dom, który będzie zarazem “pierwszą cegłą” dla nowopowstającego miasta przyszłości. Początkowy zapał szybko mija i po wykopaniu dołu budowa staje w miejscu, a budowniczy nie wiedzą, co mają dalej czynić. Powoli, acz nieubłaganie dociera do nich bezsens całej tej idei, w której na gruzach zrujnowanego świata mają zbudować coś pięknego i trwałego. Bezdomna dziewczynka o imieniu Nastia, która stanowi ucieleśnienie przyszłych mieszkańcom domu, w końcu umiera nie doczekawszy się nowego domu.

Totalitaryzm wciąż żywy

Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że Andriej Płatonow stworzył doskonałą satyrę na ówczesny system totalitarny, w którym przyszło mu żyć. Powieść została napisana w roku 1930. Były to zatem początki rodzącego się Związku Radzieckiego. Szumnie zapowiadane plany budowy nowego, idealnego świata szybko legły w gruzach, przynosząc swoim mieszkańcom jedynie śmierć oraz zniszczenie. 

Dzisiejsze czasy ukazują nam, że powieść Andrieja Płatonowa wcale nie straciła na znaczeniu, a wręcz na nim zyskała. Totalitaryzm jest bowiem obecny dzisiaj w wielu krajach, także u naszych sąsiadów. Zrozumienie schematu, pełnego podstępów i pięknych słów, w jakim ów system działa, pozwoli nam pojąć jego bezsensowność oraz fałsz. To bardzo ważna lekcja, zwłaszcza dla ludzi młodych, którzy łatwo mogą uwierzyć tyranom.